Fundamentem trwałości organizacji jest umiejętna identyfikacja ryzyk i wdrażanie mechanizmów zapobiegających ich realizacji.
Spółki z Grupy PGE, podobnie jak inne podmioty z sektora elektroenergetycznego, narażone są na ryzyka i zagrożenia wynikające ze specyfiki prowadzonej działalności operacyjnej oraz funkcjonowania w określonym otoczeniu rynkowym i regulacyjno-prawnym.
PGE S.A., jako Centrum Korporacyjne zarządzające Grupą, kreuje i wdraża rozwiązania w zakresie architektury zintegrowanego zarządzania ryzykiem w GK PGE. W szczególności kształtuje polityki, standardy i praktyki zarządzania ryzykiem w GK PGE, opracowuje i rozwija wewnętrzne narzędzia IT wspomagające proces, określa globalny apetyt na ryzyko oraz adekwatne limity, a także monitoruje ich poziomy.
Odpowiedzialny rozwój PGE wymaga wielowymiarowego i wielopoziomowego systemu zarządzania ryzykiem.
W GK PGE zarządzanie ryzykiem realizowane jest w oparciu o model GRC (Governance – Risk – Compliance). Umożliwia to dopasowanie i integrację procesu na wszystkich poziomach zarządzania w poszczególnych obszarach działalności.
ustanowienie na najwyższym poziomie zarządczym Komitetu Ryzyka raportującego bezpośrednio do Zarządu PGE S.A. gwarantuje nadzór nad efektywnością procesów zarządzania ryzykiem w całej Grupie.
zdefiniowanie funkcji zarządzania ryzykiem w ramach Departamentu Ryzyka i Ubezpieczeń umożliwia niezależną ocenę poszczególnych ryzyk (ERM – Enterprise Risk Management, rynkowych, finansowych) i ich wpływu na Grupę PGE.
wydzielenie funkcji compliance gwarantuje prowadzenie przez Grupę PGE działalność w zgodzie z uwarunkowaniami prawnymi oraz zapewnia przestrzeganie przyjętych norm wewnętrznych, wzmacnia monitoring otoczenia prawnego zwiększając skuteczność identyfikacji potencjalnych luk.
Zarządzanie ryzykiem uwzględnia ponadto model trzech linii obrony, w ramach którego w procesie przeciwdziałania ryzykom biorą udział właściciele ryzyk na poziome operacyjnym, Departament Ryzyka i Ubezpieczeń oraz Komitet Ryzyka, jak również Departament Audytu poprzez niezależne okresowe oceny kluczowych elementów systemu zarządzania ryzykiem.
Grupa Kapitałowa PGE konsekwentnie rozwija kompleksowy system zarządzania ryzykami. Oceniamy i analizujemy ryzyka w kluczowych spółkach Grupy. Mechanizmy identyfikacji obszarów narażonych na ryzyko oraz sposoby pomiaru jego poziomu podlegają ciągłej weryfikacji i doskonaleniu, dzięki czemu istotne ryzyka dotyczące poszczególnych segmentów działalności są utrzymywane w ustalonych granicach poprzez ograniczanie negatywnych skutków tych zagrożeń oraz podejmowanie działań wyprzedzających lub naprawczych.
Poziom ryzyka | Działania mitygujące i narzędzia służące zarządzaniu ryzykiem | |||
---|---|---|---|---|
Perspektywa ryzyka | spadek | wzrost | stabilna | |
poziom niski | ryzyko, które nie stwarza zagrożenia i może być tolerowane | |||
poziom średni | ryzyko, co do którego powinna być przygotowana odpowiednia reakcja, oparta na analizie kosztów i korzyści | |||
poziom wysoki | ryzyko nietolerowalne, wymagające podjęcia bezzwłocznej i aktywnej reakcji na ryzyko, zmierzającej do jednoczesnego zmniejszenia możliwych skutków oraz prawdopodobieństwa jego wystąpienia | |||
Ryzyka rynkowe i produktowe
związane z cenami i wolumenami oferowanych produktów i usług |
Ceny rynkowe energii elektrycznej oraz produktów powiązanych – wynikające z braku pewności co do przyszłych poziomów i zmienności rynkowych cen towarów w odniesieniu do otwartej pozycji kontraktowej, w szczególności w zakresie energii elektrycznej oraz produktów powiązanych (praw majątkowych, uprawnień do emisji CO2). | Działania:
|
||
Wolumen sprzedaży energii elektrycznej – będący pochodną niepewności co do warunków determinujących zapotrzebowanie i popyt na energię elektryczną, mający bezpośredni wpływ na wielkość sprzedaży GK PGE na rynku. | ||||
Taryfy (ceny regulowane) – wynikające z obowiązku zatwierdzania dla odpowiednich grup podmiotów stawek dotyczących usług dystrybucyjnych, cen energii elektrycznej i ciepła. |
Ryzyka majątkowe
związane z rozwojem i utrzymaniem majątku i wolumenami oferowanych produktów i usług |
Awarie i szkody w majątku – związane z eksploatacją i degradacją w czasie urządzeń i obiektów energetycznych oraz ich ochroną przed czynnikami destrukcyjnymi (m.in. pożary, skutki zjawisk pogodowych, dewastacja) | Działania:
|
||
Rozwój i inwestycje – związane ze strategicznym planowaniem powiększania potencjału wytwórczego, dystrybucyjnego i sprzedażowego oraz prowadzeniem bieżącej działalności inwestycyjnej. |
Ryzyka operacyjne
związane z realizacją bieżących procesów gospodarczych |
Produkcja energii elektrycznej i ciepła – związana z planowaniem produkcji i wpływem czynników kształtujących możliwości produkcyjne. | Działania:
|
||
Gospodarowanie paliwami – związane z niepewnością co do kosztów, jakości, terminowości i ilości dostarczanych paliw (głównie węgiel kamienny) oraz surowców produkcyjnych, a także sprawnością procesu zarządzania zapasami. | ||||
Zasoby ludzkie – związane z zapewnieniem kadry o odpowiednim doświadczeniu, kompetencjach i zdolnościach do realizacji określonych zadań. | ||||
Dialog społeczny – związany z nieosiągnięciem porozumienia pomiędzy władzami Grupy a stroną społeczną, mogącego doprowadzić do strajków/sporów zbiorowych. |
Ryzyka regulacyjno – prawne
związane z wypełnieniem wymogów zewnętrznego i wewnętrznego otoczenia prawnego |
Zmiany prawne w systemach wsparcia – związane z niepewnością co do przyszłego kształtu systemu wsparcia produkcji energii certyfikowanej. | Działania:
|
||
Ochrona środowiska – wynikająca z przepisów określających wymogi środowiskowe, jakie powinny spełniać instalacje energetyczne oraz zasad korzystania ze środowiska naturalnego. Przyszłe regulacje środowiskowe oraz niepewność co do ich ostatecznego kształtu (w szczególności w odniesieniu do rewizji BAT/BREF) mogą przełożyć się na zmianę poziomu wydatków inwestycyjnych Grupy PGE. | ||||
Koncesje – wynikające z ustawowego obowiązku posiadania koncesji w związku z prowadzoną działalnością. | ||||
Podatki – związane z niepewnością co do przyszłego kształtu i interpretacji przepisów podatkowych. |
Ryzyka finansowe
związane z prowadzoną gospodarką finansową |
Kredytowe – związane z niewypłacalnością kontrahenta, częściową i/lub nieterminową spłatą należności lub innym odstępstwem od warunków kontraktowych (np. brakiem realizacji dostawy/odbioru towaru oraz brakiem płatności powiązanych odszkodowań i kar umownych). |
Działania:
|
||
Płynności finansowej – związane z możliwością utraty zdolności do obsługi bieżących zobowiązań i pozyskiwania źródeł finansowania działalności biznesowej. | ||||
Stopy procentowej – wynikające w szczególności z negatywnego wpływu zmian rynkowych stóp procentowych na przepływy pieniężne Grupy PGE generowane przez zmiennoprocentowe aktywa i zobowiązania finansowe. | ||||
Walutowe – rozumiane w szczególności jako ryzyko, na jakie narażone są przepływy pieniężne GK PGE denominowane w walucie innej niż waluta funkcjonalna z tytułu niekorzystnych wahań kursów walutowych. |
GK PGE nie koncentruje się wyłącznie na ryzykach związanych z bieżącą działalnością. Identyfikacji, ocenie i analizie podlegają również ryzyka mogące mieć wpływ na funkcjonowanie Grupy w dłuższym horyzoncie czasowym (około 10-letnim). Na najwyższym szczeblu zarządczym dokonywana jest ocena wpływu na realizację celów, wizerunek oraz ciągłość działania GK. Działanie to pozwala na przygotowanie się do pojawiających się wyzwań i zabezpieczenie długoterminowego rozwoju Grupy.
O ile zagrożenia dla bieżącej działalności wpływają na funkcjonowanie i wyniki finansowe PGE, to ryzyka o charakterze strategicznym mogą zaważyć na powodzeniu realizacji strategii i przyszłości całej organizacji. Ich rozpoznanie jest kluczem do zapewnienia trwałości Grupy PGE.
Wpływ | |||||
---|---|---|---|---|---|
bardzo niski | niski | średni | wysoki | bardzo wysoki | |
Cyberbezpieczeństwo
Ryzyko celowego zakłócenia prawidłowego funkcjonowania aktywów wytwórczych i dystrybucyjnych oraz systemów informatycznych funkcjonujących w GK PGE. |
|||||
Siły natury
Ryzyko nasilenia występowania ekstremalnych warunków atmosferycznych wpływających na możliwość wytwarzania i dystrybucji energii elektrycznej, jak i na cenę kosztu wytwarzania i dystrybucji energii elektrycznej oraz ciepła. |
|||||
Prawo
Ryzyko zmian prawa krajowego określającego reguły prowadzenia działalności GK PGE oraz wzrostu ilości i zakresu regulacji unijnych mających wpływ na Grupę. |
|||||
Restrykcje środowiskowe
Ryzyko zaostrzenia restrykcji środowiskowych związanych z wytwarzaniem energii elektrycznej i ciepła oraz prowadzenia działalności wydobywczej w GK PGE. |
|||||
Polityka energetyczna
Ryzyko zmiany koncepcji dotyczącej kształtowania sektora energetycznego w Polsce i roli jaką pełni w nim GK PGE. |
|||||
Zasoby ludzkie
Ryzyko ograniczenia dostępności pracowników, kluczowych z punktu widzenia realizowanych w GK PGE procesów. |
|||||
Bezpieczeństwo pracowników i klientów
Ryzyko wystąpienia nieoczekiwanych zdarzeń związanych z korzystaniem ze składników majątku spółek GKPGE, niosących ze sobą nieodwracalne straty materialne oraz ciężkie urazy lub śmierć ludzi. |
|||||
Konkurencja
Ryzyko rozwoju oferty produktowej oferowanej przez konkurencję, wpływające na zmniejszenie udziału GK PGE w rynku energetycznym. |
|||||
Rewolucja technologiczna
Ryzyko zmiany technologicznej powodującej dewaluację produkcji energii elektrycznej i ciepła w źródłach systemowych i ich dystrybucję przy pomocy majątku sieciowego będącego w gestii GK PGE |
|||||
Makroekonomia i geopolityka
Ryzyko zmiany sytuacji gospodarczej i geopolitycznej powodującej wahania wskaźników makroekonomicznych oraz cen surowców mających wpływ na działalność GK PGE. |
Analizując ryzyka w kategorii zagrożeń dla PGE, staramy się równocześnie identyfikować szanse, jakie mogą nieść ze sobą zachodzące zmiany. Wczesne przygotowanie się do nadchodzących zmian daje przewagę wobec konkurentów i umożliwia rozwój Grupy. W takim kontekście szczególnie przyglądamy się procesom w otoczeniu technologicznym, starając się być aktywnym ich uczestnikiem. Skuteczna implementacja rozwiązań technologicznych przyczyniać się powinna do efektywniejszego gospodarowania zasobami grupy w całym łańcuchu wartości. W tym zakresie postępująca digitalizacja prowadzić będzie do oferowania przez PGE produktów i usług bardziej dopasowanych do potrzeb klientów, mogąc mieć odzwierciedlenie w całym łańcuchu tworzenia wartości.
Dzięki dedykowanemu wsparciu inwestycyjnemu, mającemu na celu rozwój określonych źródeł wytwórczych (jak OZE czy kogeneracja), PGE może efektywnie pod kątem nakładów inwestycyjnych zmieniać technologie wytwarzania energii elektrycznej czy ciepła, a tym samym obniżać poziom ekspozycji na takie czynniki jak ceny uprawnień do emisji, czy ceny paliw.