25. Instrumenty finansowe

ZASADY RACHUNKOWOŚCI

Instrumenty finansowe

Klasyfikacja i wycena

Aktywa finansowe podlegają kwalifikacji do następujących kategorii instrumentów finansowych:

• wyceniane według zamortyzowanego kosztu;
• wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody;
• wyceniane w wartości godziwej przez wynik, dalej.

Klasyfikacja aktywów finansowych opiera się na kryterium modelu biznesowym oraz charakterystyce przepływów pieniężnych.

Dłużne aktywo finansowe jest wyceniane według zamortyzowanego kosztu, jeżeli spełnione są oba poniższe warunki:

• przyjęty model biznesowy zakłada utrzymanie składnika aktywów w celu gromadzenia przepływów pieniężnych wynikających z  umowy;
• przepływy pieniężne wynikające z umowy dotyczące danego instrumentu obejmują wyłącznie spłatę kwoty głównej i  odsetek od kwoty głównej pozostałej do zapłaty (test SPPI).

Dłużne aktywo finansowe jest wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody jeżeli spełnione są oba poniższe warunki:

• przyjęty model biznesowy zakłada utrzymanie składnika aktywów w celu gromadzenia przepływów pieniężnych wynikających z  umowy jak i sprzedaż składników aktywów finansowych;
• przepływy pieniężne wynikające z umowy dotyczące danego instrumentu obejmują wyłącznie spłatę kwoty głównej i  odsetek od kwoty głównej pozostałej do zapłaty (test SPPI).

Instrumenty dłużne, które nie spełniają powyższych warunków wyceniane są w wartości godziwej przez wynik finansowy.

Inwestycje w instrumenty kapitałowe są zawsze wyceniane w wartości godziwej. Grupa może podjąć nieodwołalną decyzję o ujmowaniu zmian wartości godziwej w innych całkowitych dochodach, o ile instrument nie jest przeznaczony do obrotu. W  przypadku instrumentów kapitałowych przeznaczonych do obrotu, zmiany wartości godziwej ujmowane są w wyniku finansowym.

Wszystkie standardowe transakcje zakupu i sprzedaży aktywów finansowych są ujmowane w dniu zawarcia transakcji, tj. w dniu, w którym jednostka zobowiązała się do nabycia danego składnika aktywów. Standardowe transakcje zakupu lub sprzedaży aktywów finansowych to transakcje zakupu lub sprzedaży, w których termin dostarczenia aktywów drugiej stronie jest zasadniczo ustalony przez przepisy bądź zwyczaje obowiązujące na danym rynku.

Model utraty wartości oparty jest na oczekiwanych stratach kredytowych i obejmuje swym zakresem:

• aktywa finansowe wyceniane w zamortyzowanym koszcie;
• dłużne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody;
• zobowiązania do udzielenia kredytu, jeżeli obecnie występuje zobowiązanie do jego uruchomienia;
• udzielone gwarancje finansowe wchodzące w zakres MSSF 9;
• należności z tytułu umów leasingowych wchodzące w zakres MSSF 16;
• aktywa umowne wchodzące w zakres MSSF 15.

Grupa kwalifikuje zobowiązania finansowe do jednej z poniższych kategorii:

• wyceniane według zamortyzowanego kosztu,
• wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy.