33.1 Ustawa o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw

W dniu 28 grudnia 2018 roku została uchwalona ustawa o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw. Ustawa ta ma na celu ustabilizowanie cen sprzedaży energii elektrycznej do odbiorcy końcowego w 2019 roku. Ustawa o cenach prądu została dwukrotnie znowelizowana: ustawą z dnia 21 lutego 2019 roku oraz ustawą z dnia 13 czerwca 2019 roku. Ponadto w dniu 19 lipca 2019 roku została uchwalona ustawa o systemie rekompensat dla sektorów i podsektorów energochłonnych, która wpływa na Ustawę.

Kluczowe postanowienia znowelizowanej Ustawy o cenach prądu są następujące:

• Z dniem 1 stycznia 2019 roku podatek akcyzowy na energię elektryczną został obniżony z 20 zł do 5 zł za MWh. Obniżona została również o 95% opłata przejściowa, płacona co miesiąc przez odbiorców energii elektrycznej.
• Spółki obrotu zostały zobowiązane do oferowania w 2019 roku odbiorcom końcowym energii elektrycznej w cenach ustalonych zgodnie z Ustawą. Zasady ustalania cen i krąg beneficjentów Ustawy są odmienne w pierwszym i drugim półroczu 2019 roku.
• W okresie od 1 stycznia do 30 czerwca 2019 roku ceny za energię elektryczną dla odbiorcy końcowego mają odpowiadać cenom stosowanym w dniu 31 grudnia 2018 roku ustalonym w taryfie zatwierdzonej przez Prezesa URE albo cenom stosowanym 30 czerwca 2018 roku – jeżeli ceny dla odbiorców końcowych zostały określone w sposób inny niż w taryfie. Do utrzymania cen z  2018 roku uprawnieni są wszyscy odbiorcy końcowi. Wyjątek od tej zasady dotyczy przedsiębiorstw energochłonnych, które w  terminie do 12 września 2019 roku złożyły stosowne oświadczenie o zrzeczeniu się do uprawnienia do korzystania z  obniżonych cen i opłat za energię elektryczną z Ustawy.
• W okresie od 1 lipca do 31 grudnia 2019 roku:
  • Dla gospodarstw domowych (w tym również budynków mieszkalnych, garaży, domków letniskowych i ogródków działkowych) obowiązują ceny z 2018 roku. Z kolei dla mikro i małych przedsiębiorców, szpitali, jednostek finansów publicznych, państwowych jednostek organizacyjnych warunkiem obowiązywania cen z 2018 roku jest złożenie odpowiedniego oświadczenia przez beneficjenta. Termin składania oświadczeń upłynął 13 sierpnia 2019 roku.
  • Średnie i duże przedsiębiorstwa – nie są uprawnione do utrzymania cen z 2018. Podmioty te mogą wystąpić z wnioskiem o dofinansowanie z tytułu wzrostu cen energii elektrycznej do Zarządcy Rozliczeń S.A. zgodnie z zasadami udzielania pomocy publicznej de minimis.
  • Przedsiębiorstwa energochłonne – nie są beneficjantami Ustawy o cenach prądu w tym okresie. Przedsiębiorstwa energochłonne mogą skorzystać ze wsparcia na podstawie ustawy o systemie rekompensat dla sektorów i podsektorów energochłonnych.
• Przedsiębiorstwa sprzedaży detalicznej (jak PGE Obrót S.A.) są uprawnione do otrzymania rekompensat z tytułu obniżenia ceny. Wysokość rekompensat zależy przede wszystkim od średnioważonych cen energii elektrycznej i pozostałych kosztów jednostkowych przedsiębiorstw obrotu publikowanych przez Prezesa URE – oraz zrealizowanego wolumenu. Rekompensaty przyznawane są na wniosek przedsiębiorstwa.

W okresie sprawozdawczym Grupa Kapitałowa PGE dostosowała ceny sprzedaży energii elektrycznej dla gospodarstw domowych korzystających z cen taryfowych lub pochodnych oraz w cennikach taryfowych A, B, C, R zgodnie z Ustawą. W przypadku innych beneficjantów Ustawy o cenach prądu, w pierwszym półroczu 2019 roku Grupa Kapitałowa PGE stosowała ceny wynikające z zawartych umów, ponieważ zmiana ceny sprzedaży dla tych beneficjentów Ustawy jest uzależniona od wydania przepisów wykonawczych, które zostały opublikowane po 30 czerwca 2019 roku. W konsekwencji spółki obrotu zostały zobowiązane do dostosowania cen dla wszystkich odbiorców końcowych do dnia 13 września 2019 roku ze skutkiem od 1 stycznia 2019 roku.

Skutki sprawozdawcze

Oceniając skutki sprawozdawcze dla skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupa uwzględniła w swojej analizie w szczególności:

• Różnicę pomiędzy przychodami oszacowanymi zgodnie z Ustawą i nieuniknionymi kosztami wypełnienia obowiązku wypełnienia kontraktów na poziomie poszczególnych spółek – w tym głównie PGE Obrót S.A.
• Dodatni bilans energetyczny pomiędzy wartością wytworzenia energii elektrycznej i sprzedaży do odbiorcy końcowego.
• Wartość należnych rekompensat zarówno za pierwsze jak i drugie półrocze 2019 roku.
• Niepewności związane z oszacowaniem obniżki przychodów oraz należnych rekompensat.

Analizując kwestię tzw. umów rodzących obciążenia w rozumieniu MSR 37 zdaniem Grupy takie umowy nie występowały na 31 grudnia 2018 roku oraz w trakcie 2019 roku na poziomie skonsolidowanego sprawozdania finansowego z uwagi na dodatnią marżę realizowaną pomiędzy kosztem wytworzenia energii a jej sprzedażą do odbiorcy końcowego. W konsekwencji skonsolidowane wyniki Grupy PGE nie uwzględniają zawiązywania i rozwiązywania odpowiednich rezerw.

Z kolei w segmencie Obrót różnica pomiędzy przychodami oszacowanymi zgodnie z Ustawą i nieuniknionymi kosztami wypełnienia obowiązku wypełnienia kontraktów na dzień 31 grudnia 2018 roku została oszacowana na kwotę 261 mln PLN (nadwyżka kosztów nad przychodami). Przy czym do kosztów co do zasady zalicza się wyłącznie koszty bezpośrednio związane z kontraktem, których jednostka by uniknęła, gdyby nie realizowała kontraktu. Ustalenie straty na kontrakcie w rozumieniu MSR 37 nie obejmowało przyszłych strat operacyjnych. Rezerwa ta została rozwiązania w wynikach segmentu Obrót w ciągu 2019 roku.

Za okres od 1 stycznia 2019 do 31 grudnia 2019 Grupa ujęła przychód z otrzymanych i oczekiwanych rekompensat w łącznej wysokości 1.148 mln PLN, z czego do dnia sprawozdawczego otrzymała 845 mln PLN, a kolejne 286 mln PLN do dnia sporządzenia niniejszego sprawozdania finansowego.

Ostateczna wartość rekompensat będzie zależała od faktycznego zużycia energii przez odbiorców końcowych w 2019 roku , określonego na podstawie odczytów liczników odpowiednio za okresy od 1 stycznia do 30 czerwca oraz od 1 lipca do 31 grudnia 2019 roku a także po zakończeniu procedury URE związanej z uznaniem indywidualnych kosztów własnych Spółki. Wartość ta może się różnić od szacunków Grupy.