5. Zmiana zasad rachunkowości i prezentacji danych

Nowe standardy i interpretacje, które weszły w życie 1 stycznia 2018 roku

Zasady (polityki) rachunkowości zastosowane do sporządzenia niniejszego sprawozdania finansowego są spójne z tymi, które zastosowano przy sporządzaniu jednostkowego sprawozdania finansowego za 2018 rok, za wyjątkiem przedstawionych poniżej. Poniższe zmiany do MSSF, zostały zastosowane w niniejszym sprawozdaniu finansowym zgodnie z ich datą wejścia w życie. Zmiany związane z  wejście w życie MSSF 16 Leasing zostały opisane poniżej. Pozostałe zmiany nie miały istotnego wpływu na zaprezentowane i ujawnione informacje finansowe lub nie miały zastosowania do transakcji zawieranych przez Grupę:

• Zmiany do MSSF 9 – Zmiany dotyczące prawa wcześniejszej spłaty z negatywnym wynagrodzeniem;
• Zmiany do KIMSF 23 – Interpretacja stosowana do ustalenia dochodu do opodatkowania, podstawy opodatkowania, nierozliczonych strat podatkowych, niewykorzystanych ulg podatkowych i stawek podatkowych;
• Zmiany wynikające z przeglądu MSSF cykl 2015-2017 – zmiany do MSSF 3, MSSF 11, MSSF 12; MSR 23;
• Zmiany do MSR 28 – Zmiana dotyczy wyceny inwestycji długoterminowych w jednostkach stowarzyszonych;
• Zmiany do MSR 19 – Zmiany dotyczą programu określonych świadczeń.

Grupa nie zdecydowała się na wcześniejsze zastosowanie żadnego standardu, interpretacji lub zmiany, która została opublikowana, lecz nie weszła dotychczas w życie w świetle przepisów Unii Europejskiej.

MSSF 16 Leasing

MSSF 16 zastąpił MSR 17 Leasing oraz związane z nim interpretacje.

Grupa PGE wdrożyła nowy standard MSSF 16 począwszy od sprawozdań finansowych sporządzanych za okresy rozpoczynające się po 1 stycznia 2019 roku. Grupa wybrała opcję wdrożenia standardu określoną w paragrafie C5.b) MSSF 16, tj. retrospektywnie z łącznym efektem pierwszego zastosowania standardu ujętym na dzień 1 stycznia 2019 roku jako korekta bilansu otwarcia zysków zatrzymanych.

Nowy standard MSSF 16 zmienił zasady ujmowania umów, spełniających definicję leasingu. Główną zmianą jest odejście od podziału na leasing finansowy i operacyjny dla leasingobiorcy. Wszystkie umowy spełniające definicję leasingu są obecnie ujmowane co do zasady jak leasing finansowy.

Grupa przeanalizowała następujące rodzaje umów pod kątem stwierdzenia, czy dana umowa zawiera leasing zgodnie z definicją MSSF 16:

• prawo wieczystego użytkowania gruntu – zarówno zakupione, jak i otrzymane w aporcie lub otrzymane nieodpłatnie na podstawie decyzji administracyjnej,
• służebności gruntowe i przesyłu,
• umowy najmu, dzierżawy itp. związane z umieszczeniem infrastruktury liniowej i technicznej (węzły ciepłownicze, transformatory),
• umowy najmu, dzierżawy itp. pomieszczeń biurowych,
• umowy najmu, dzierżawy itp. budynków, budowli i urządzeń technicznych.

W wyniku przeprowadzonej analizy stwierdzono, że największy wpływ na skonsolidowane sprawozdanie finansowe miało ujęcie prawa wieczystego użytkowania gruntów oraz umów najmu/dzierżawy gruntów, które przed wejściem w życie MSSF 16 wykazywane było jako leasing operacyjny.

Po dokonanej analizie Grupa uznała, iż następujące rodzaje umów są poza zakresem MSSF 16:

• umowy o zajęcie pasa drogowego na potrzeby umieszczenia infrastruktury energetycznej, dla których stwierdzono istotne prawo zastąpienia;
• umowy dzierżawy łączy/światłowodów/kanalizacji kablowej.

W przypadku umów służebności dotyczących posadowienia infrastruktury napowietrznej dominującym elementem umowy jest składnik nie leasingowy (linia napowietrzna). Udział składnika leasingowego (słupa) jest nieistotny. Z tego tytułu umowy tego typu są po za zakresem MSSF 16.

Decyzje dotyczące zajęcie pasa drogowego co do zasady spełniają definicje leasingu. Jednak w spółkach GK PGE, w których występują przypadki korzystania przez zarządcę drogi z przysługującego mu zgodnie z przepisami prawa zażądania przełożenia infrastruktury posadowionej w pasie drogi, spółka nie dysponuje pełnym prawem do kierowania użytkowaniem zidentyfikowanego składnika aktywów. W takiej sytuacji umowy nie spełniają definicji leasingu.

W przypadku umów dzierżawy łączy/światłowodów/kanalizacji kablowej Grupa nie wykorzystuje większości zdolności produkcyjnych składnika aktywów. W związku z tym składnik aktywów nie spełnia kryteriów zidentyfikowanego składnika aktywów w  myśl regulacji MSSF 16, a powyższe umowy (np. umowa na dzierżawę przepustowości w linii światłowodowej) nie spełniają definicji leasingu.

Z kolei w przypadku umów służebności dotyczących posadowienia infrastruktury napowietrznej dominującym elementem umowy jest składnik nieleasingowy (linia napowietrzna). Udział składnika leasingowego (słupa) jest nieistotny. Umowy służebności co do zasady spełniają definicję leasingu zawartą w MSSF 16, jednak ze względu na nieistotny wpływ na sprawozdanie finansowe nie zostały rozpoznane jako leasing zgodnie z MSSF 16.

Zgodnie z wybraną opcją wdrożenia Grupa nie dokonała przekształcenia danych porównawczych. Na moment wdrożenia MSSF 16 Grupa ujęła składnik aktywów z tytułu prawa do użytkowania w kwocie równej zobowiązaniu z tytułu leasingu skorygowanej o kwoty wszelkich przedpłat lub naliczonych opłat leasingowych odnoszących się do tego leasingu, ujętych w sprawozdaniu z sytuacji finansowej bezpośrednio sprzed dnia pierwszego zastosowania, zgodnie z paragrafem C8.b.ii).

Ponadto Grupa PGE zdecydowała się na skorzystanie z następujących rozwiązań praktycznych na dzień 1 stycznia 2019 roku przewidzianych w paragrafie C10 MSSF 16 w odniesieniu do leasingów wcześniej sklasyfikowanych jako leasingi operacyjne zgodnie z MSR 17:

• Grupa PGE zastosowała pojedynczą stopę dyskontową do portfela leasingów o podobnych cechach (takich jak nieruchomości).
• Grupa PGE zdecydowała o niestosowaniu wymogów, o których mowa w paragrafie C8 do leasingów, których okres leasingu kończy się przed upływem 12 miesięcy od dnia pierwszego zastosowania, tj. 1 stycznia 2019 roku. Grupa ujęła te leasingi jako leasingi krótkoterminowe.
• Grupa PGE zdecydowała o wyłączeniu początkowych kosztów bezpośrednich z wyceny składnika aktywów z tytułu prawa do użytkowania składników aktywów w dniu pierwszego zastosowania.
• Grupa PGE wykorzystała wiedzę zdobytą po fakcie, w przypadku określenia okresu leasingu, dla umów które przewidywały okres przedłużenia leasingu lub opcję wypowiedzenia leasingu.

W efekcie zastosowania MSSF 16:

• Prawa do użytkowania składników aktywów z tytułu nowo rozpoznanych umów leasingowych oraz zobowiązania finansowe na dzień 1 stycznia 2019 roku wzrosły o 895 mln PLN.
• Na skutek reklasyfikacji umów spełniających definicję leasingu, a wykazywanych przed 1 stycznia 2019 roku w wartościach niematerialnych i rzeczowych aktywach trwałych, prawa do użytkowania składników aktywów wzrosły, a wartości niematerialne i rzeczowe aktywa trwałe uległy zmniejszeniu, o 390 mln PLN.
• Zyski zatrzymane na 1 stycznia 2019 roku nie uległy zmianie.
• Wynik finansowy brutto za 2019 rok jest niższy o szacunkowo 45 mln PLN.
• EBITDA za 2019 rok jest wyższa o szacunkowo 50 mln PLN.

Zobowiązania z tytułu leasingu zostały wycenione w  wartości bieżącej opłat leasingowych. Opłaty leasingowe zostały zdyskontowane z zastosowaniem krańcowej stopę procentowej leasingobiorcy wynoszącej od 2,290% do 5,855%.

Informacje na temat zobowiązań z tytułu leasingu przedstawiono w notach 25.1.3 i 26.2, a na temat praw do użytkowania w nocie 12 niniejszego sprawozdania finansowego. Informacje o kosztach amortyzacji i odpisów aktualizujących zawiera nota 7.2.1 zaś o kosztach odsetek od zobowiązań leasingowych nota 7.4.

Całkowite wypływy środków pieniężnych z tytuły leasingu w 2019 roku wyniosły 69 mln PLN.

W bieżącym okresie koszty związane z leasingami krótkoterminowymi wyniosły około 2 mln PLN, zaś koszty związane z leasingami aktywów o niskiej wartości nie osiągnęły wartości miliona złotych.

W bieżącym okresie nie wystąpiły istotne transakcje sprzedaży i leasingu zwrotnego.

Zmiany stosowanych zasad rachunkowości i prezentacji danych

W bieżącym okresie Grupa zdecydowała o zmianie prezentacji z działalności finansowej do pozostałej działalności operacyjnej wycen forwardów walutowych związanych z zakupem i sprzedażą uprawnień do emisji CO₂ na własne potrzeby Grupy, a także o zmianie prezentacji z działalności operacyjnej do pozostałej działalności operacyjnej wycen instrumentów pochodnych związanych z transakcjami obrotu węglem. Zmieniona prezentacja lepiej odzwierciedla charakter prowadzonej przez Grupę działalności – w szczególności całość transakcji związanej z obrotem CO₂ oraz węgla jest ujęta w tej samej części sprawozdania.

W celu lepszego odzwierciedlenia prowadzonej działalności Grupa zdecydowała także o zmianie sposobu podziału zobowiązań z tytułu kredytów, pożyczek i obligacji na część długo i krótkoterminową. Dotychczasową wartość bieżącą generowanych przepływów pieniężnych zastąpiono metodą terminu płatności.

W związku z opisanymi zmianami Grupa przekształciła dane porównawcze. Przekształcenie zostało przedstawione w poniższych tabelach

SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE Z CAŁKOWITYCH DOCHODÓW

SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE Z SYTUACJI FINANSOWEJ

SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE Z SYTUACJI FINANSOWEJ